Điều trị viêm ruột mạn – Thiên gia diệu phương

98. VIÊM RUỘT MẠN (1)

– Biện chứng đông y: Tì thận dương hư.

– Cách trị: Ôn bổ mệnh môn, kiêm ôn tì vị, sáp tràng.

– Đơn thuốc: Gia vị tứ thần thang.

– Công thức:

 Bổ cốt chỉ             12g  Ngô thù du             6g
 Ngũ vị tử                6g  Bạch truật            10g
 Phục linh              10g  Hoàng kỳ              12g
 Đảng sâm            12g  Trần bì                   6g
 Ô mai                3 quả  Thạch lựu bì          6g
 Phụ tử                   6g  Quế chi                  6g

Sắc uống mỗi ngày 1 tháng.

– Hiệu quả lâm sàng: Lấy “Gia vị tứ thần thang” làm chủ, khi dùng có phần gia giảm. Đã từng chữa nhiều ca viêm ruột mạn, thông thường dùng 3 – 6 thang là khỏi.

– Bàn luận: Trong bài thuốc dùng Bổ cốt chỉ, Phụ tử để bổ mệnh môn, tráng thận dương; Ngô thù du, Quế chi, Nhục đậu khấu, Bạch truật, Đảng sâm, Hoàng kì, Trần bì, Phục linh để ôn tì vị, trợ tiêu hoá, thǎng thanh giáng ngọc; Ngũ vị tử. Ô mai, Thạch lựu bì để liễm trường, chỉ tả, làm cho dù đi ngoài lâu ngày cũng có thể dứt.

 

99. VIÊM RUỘT MẠN (2)

– Biện chứng đông y: Khí trệ thấp trở.

– Cách trị: Hành khí hóa ứ, thêm thảm thấp nhuyễn kiên.

– Đơn thuốc: Khổ sâm thang.

– Công thức:

 Khổ sâm               6 – 9g  Đương qui                10g
 Xích thược               12g  Đại hoàng (chế)      6-9g
 Mộc hương (nướng)  9g  Hải tảo                      15g
 Đào nhân                  9g  Xuyên phác                5g
 Bạch truật (sống)    10g

Sắc uống mỗi ngày 1 tháng. Đại tiện lỏng thêm Sơn tra nhục 10g, đại tiện bí thêm Đại ma nhân 12g.

 

100. VIÊM RUỘT MẠN (3)

– Biện chứng đông y: Khí của tì vị vận hóa thất thường, vị khí cực hư.

– Cách trị: Bổ hư ôn trung, sáp tràng cố thoát.

– Đơn thuốc: Chân nhân dưỡng tạng thang.

– Công thức:

 Đảng sâm                12g  Bạch truật               10g
 Cam thảo nướng       3g  Đương qui                6g
 Bạch thược             12g  Nhục quế                  6g
 Nhục đậu khấu        10g  Mộc hương               6g
 Kha tử                     12g  Túc xác                     6g
 Can khương             6g

Sắc uống, ngày 1 thang.

– Hiệu quả lâm sàng: Chu XX, nam, 30 tuổi, công nhân. Hơn 3 nǎm lại đây, ngày đêm ngâm ngẩm đau bụng, ỉa chảy mỗi ngày 5 – 6 bận, đã chữa chạy nhiều mà không khỏi. Chẩn đoán là viêm ruột mạn tính, từng đến bệnh viện tiêm tĩnh mạch cloramphenicol, lại uống Tứ thần hoàn, hơn 100 thang Phụ tử lý trung hoàn thang, nhưng bệnh lúc đỡ lúc lại nặng, mãi mà không khỏi. Bệnh nhân thân thể gầy còm, sợ rét, tứ chi lạnh giá, không muốn ǎn, ǎn xong là đi lỏng, chất lưỡi non, rêu trắng dầy, mạch trầm trì tế nhược, thuộc chứng tì thận dương hư, không có sức vận hóa. Tì vị hư thì không tiêu hóa thức ǎn, vận hóa tinh vi dược. Tì thận dương hư, thì âm thủy không hóa lâu dần thành ra đi ngoài lúc canh nǎm, bệnh không dứt sẽ tiến tới chứng hoạt thoát. Chứng tỏ khí của tì vị vận hóa bất thường, vị khí cực hư. Chữa nên bổ hư ôn trung, sáp tràng cố thoát. Cho uống 5 thang bài Chân nhân dưỡng tạng thang, sau khi dùng thuốc chứng đau bụng và đi ngoài lúc canh nǎm có chuyển biến tốt rõ rệt, nhưng ngày vẫn đi lỏng 1-3 lần. Bài thuốc đã có công hiệu, nên nguyên phương thêm Phụ phiến 6g, Bổ cốt chỉ 10g, để ôn bổ thận dường, ích tì cốt thoát, dùng liền 10 thang. Uống thuốc xong, tứ chi trở nên ấm, ỉa lỏng ngừng, đại tiện đã bình thường, ǎn uống tǎng lên. Vì vậy bỏ vị can khương, cho uống tiếp 10 thang nữa để củng cố hiệu quả. Hai tháng sau thǎm lại mọi thứ đều tốt.

Hãy bình luận đầu tiên

Để lại một phản hồi

Thư điện tử của bạn sẽ không được hiện thị công khai.


*