Điều trị viêm túi mật lên cơn cấp tính kèm sỏi mật

VIÊM TÚI MẬT LÊN CƠN CẤP TÍNH KÈM SỎI MẬT

– Biện chứng đông y: Can đởm uất trệ.

– Cách trị: Sơ can lợi dởm hóa ứ chỉ thống (lúc cấp tính) lý khí hỏa huyết kiện vị tiêu trệ (lúc mạn tính).

– Đơn thuốc: Thanh đởm chỉ thống thang (lúc cấp tính). Phức phương kim linh tử tán (lúc mạn tính).

– Công thức:

Thanh đởm chỉ thống thang:

Sài hồ                     12g	Hoàng cầm                        10g
Bán hạ                    10g	Hàng thược                       12g
Chỉ thực                  12g	Nguyên hồ                         10g
Mộc hương             10g	Trạch lan                           12g
Sinh khương            6g	Đại táo                           3 quả
Đại hoàng              12g (cho sau)	Tam thất phấn                      5g (chia 2 lần chiêu với nước thuốc)

Sắc uống, mỗi ngày 1 thang (lúc cần thiết có thể mỗi ngày 2 thang chia làm 4 lần).

Phúc phương kim linh tử tán:

Xuyên luyện tử          30g (Kim linh tử) (sao)	Nguyên hồ                 30g (tẩm dấm nướng)
Uất kim                      60g	Bồ công anh              60g
Kê nội kim                 30g

Tất cả tán bột mịn, mỗi lần uống 6, mỗi ngày 3-4 lần, 3 thang là một liệu trình thời gian dùng thuốc kiêng ǎn cay, dầu mỡ tanh.

– Hiệu quả lâm sàng: Hai bài trên phối hợp điều trị hơn 100 ca đều có hiệu quả tốt. Nói chung lúc cấp tính thì dùng trên dưới 3 thang. Thanh đởm chỉ thống thang đã có thể khống chế bệnh, sau đó mới đổi sang dùng Phức phương kim linh tử tán, dùng 1-3 đợt có thể làm cho bệnh giảm hoặc khỏi hẳn. Vương XX, nữ, 50 tuổi, vốn có bệnh “tầm khẩn thống” lúc phát lúc hư, mỗi tháng lên cơn 2-3 lần, đã 10 nǎm nay. Mỗi khi bệnh phát thì hết sức đau đớn, đau gập người lǎn lộn, đau bụng lan ám, chụp phim, chẩn đoán là viêm túi mật mạn tính kèm sỏi mật, thường dùng kháng sinh, atropin, nhưng kết quả kém. Khi bệnh nhân đến khám thì đang lên cơn cấp tính, triệu chứng như trên, đại tiện khó táo, tiểu tiện vàng đỏ, lưỡi đỏ, rêu vàng dày, mạch huyền khẩn, củng mạc hơi vàng. Các chứng đó là can đơn uất trệ. Cho uống Thanh đởm chỉ thống thang, một thang thì đỡ, 3 thang thì các chứng hết. Sau đó đổi dùng Phức phương kim linh tử tán. Trong thời gian liệu trình thứ nhất chỉ lên cơn 2 lần, mức độ nhẹ hơn trước. Lại uống thêm một đợt nữa bệnh nhân có cảm giác trong bụng đã thoải mái, chức nǎng tiêu hóa tốt, các chứng trước kia không thấy trở lại. Cho đến nay đã ngừng thuốc 3 nǎm, bệnh chưa tái phát.