Chứng vị hỏa thượng viêm ở trẻ em

Khái niêm:

Chứng Vị hỏa thượng viêm ở trẻ em là tên gọi chung cho chứng trạng VỊ hỏa quá thịnh dẫn đến môi, miệng, lưỡi, chân răng loét nát, sưng đỏ và đau. Nguyên nhân do VỊ có tích nhiệt hoặc ngoại cảm ôn tà phạm vào Vị hđa hỏa mà thành bệnh.

Biểu hiện lâm sàng chủ yếu là miệng, lưỡi mọc mụn, môi và chân rãng sưng đau, hôi miệng ợ hăng, táo bđn, khát nước, phiền táo, tiểu tiện đỏ, mạch Hoạt Sác, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhớt.

Chứng này thường gặp trong các bệnh “miệng phá lở”, “Sưng mộng răng”, “Nha ung” và “Đinh râu”.

Cần chẩn đoán phân biệt với các chứng “Tâm Vị hỏa thịnh ở trẻ em”. Can VỊ hỏa thịnh ở trẻ em”. Tỳ Vị tích nhiệt ở trẻ em”.

Phân tích:

Đường mạch kinh Túc Dương minh đi vào hàm răng trên, đi ra miệng, vòng quanh môi, cho nên VỊ hỏa thượng viêm thường men theo đường kinh mà phạm vào các bộ vị răng, miệng môi. Bộ vị khác nhau thì bệnh biến cũng không hoàn toàn giống nhau, cho nên việc sử phương dùng thuốc cũng khác nhau. •

Miệng mọc mụn ở chứng VỊ hỏa thượng viêm, có thể thấy miệng lưỡi lở nát thậm chí loét đỏ khắp miệng, kèm theo hôi miệng, đại tiện khô hoặc táo bón, chất lưỡi đỏ rêu lưỡi vàng nhớt; Chứng này nguyên nhân phần nhiều ăn quá nhiều đồ béo ngọt, tích lỉhiệt xâm’lấn, diều trị theo phép thanh nhiệt đặổ trệ, chọn dùng bài Hàng gỉdi đan (Ấu ấu tập thành).

Ị Sựng mộng răng xuất hiện trong chứng Vị hỏa thượng viêm, \ biểu hiện lâm sàng chủ yếu là chân răng sưng như bọc nước, đau 1 không chịu nổi. Nguyên nhân chứng này do thai nhiệt chứa chất I ở VỊ xâm phạm theo đường kỉnh, điều trị theọ phép thanh nhiệt giải độq, bên ngoài dùng Băng bằng táp (Ngoại khoạ chỉnh tông) bện trong uống Thanh vị tản (Lan thát bi tàng).

Nếú Nha ung xuất hiện ở chứng VỊ hỏa thượng viêm thì hai ị hàm răng trên và dướỉ ảựng đau, chảy mù, khắp miệng hôi thối; ị Đây .là do Ôn độc. tích, chứa ở trong, Vị hỏa quá thịnh gây nên, Ị điều tri nên thanh Vị hỏagiảinbiệt độc ậể tiêu sưng, trong sách Ị Ấu ấu tập thành dùng bài Lươngeách tán (Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương) gia Tri mẫu, Thạch cao, Thăng mạt cho ngậm nttốỄ từ từ. í-::;;

Nếu Đinh râu xuất hiện ở chứng VỊ hỏa thượng viêm cđ xu thể hiểm ác dữ dội, đầu tiền ở môi cđ cục nhỏ cứng rấn, sưng to rất nhanh, đỏ hất và phát sốt, đau kịch liệt, thậm chỉ loét nứt chảy mủ. Đây là do người bệnh vốn có, hỏa tích chứa ở trong cả,m nhiễm ôn độc, đốn nỗi Vị hỏa quá thịnh, độc nhiệt úng trệ ỏ môi, chữa chứng này không thanh manh, không giải manh thì không xong, cho uống bài Thanh ôn bại độc ầm (Dịch chán nhát đác). !

Vị là bể của thủy côcỵ Vị hỏa quá thịnh đến nỗitândịch ở VỊ bị hại, độc nhiệt úng trệ, Nếu không thanh giải kịp thòi, đễ tạo thành hỏa độc xông lên Tâm, xuất hiện chứng hàn mê nói sảng rất nặng, phải dề phònẹ cẩn thận.

Chẩn đoán phân biệt.

Chứng Tâm Vị hỏa thịnh ở trẻ em với chứng Vị hỏa thương viêm ở trẻ em: Cả hai chứng đều do hỏa tà gây bệnh, khác nhau ở chỗ Tâm VỊ hỗa thịnh ngoài Vị hỏa ra còn có cả Tâm hỏa, Tâm chủ thần minh, khai khiếu lên lưỡi cho nên trên lâm sàng ngoài các chứng trạng miệng lở, môi và chân răng sưng đau còn có các chứng tim hồi hộp không yên, mất ngủ, lưỡi thè ra hoặc chém mép hoặc lưỡi đày ra… Đó là những chứng mà chứng Vị hỏa thượng viêm không có. Mặt khác, tính chất bệnh của Vị hỏa thượng viêm, vị trí bệnh chú trọng ở chỗ bổc lên, cho nên miệng lưỡi mọc mụn, môi răng sưng đau nặng hơn so với chứng Tâm Vị hòa thịnh… Đây cũng là yếu điểm để phân biệt giữa hai chứng ấy.

Chứng Can Vị hỏa thịnh ở trẻ em với tíhứng VỊ hỏa thượng viêm ở trẻ em, cả hai đều là lý nhiệt thực chứng, nhưng chúng Can VỊ hoả thịnh ngoài những chứng tmng cụ thể về VỊ hỏa như miệng lưỡi mọc mụn, chân răng sưng đáu, hôi. miệng, táo bón, tiểu tiện đỏ, ắt phải thấy đứa trẻ mắc bệnh trằn trọc hay cáu giận hoặc là gào khóc luôn miệng, mát sưng đỏ, chảy nưóc mát và mờ đi, mặch Huyền Sác là biểu hiện chứng Thực hỏa ở Can kinh, đối với chứng trạng ở miệng lưỡi của chứng Vị hỏa thượng viêm đơn thuần rẩt dễ phân biệt.

Tư liệu trích dẫn:

Hàm răng trên và dưới bị sưng là Thủ Túc Dương minh có Thực nhiệt (Si nha chứng trị – Ấu ấu tập thành).

Trẻ em ăn nhỉềa đồ béo ngọt, răng thối loét khd ngửi, gọi là Xú tức, đó là vùng VỊ và Cách có thực nhiệt.

Chứng Trùng ngân là do thai nhiệt tích chứa ở trong VỊ, chân răng sưng chướng và đau không chịu nổi (Trùng ngăn – Y tông kim giám).