Chứng phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em

Khái niệm

Chứng Phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em là do ngoại cảm tà khí phong hàn hoặc phong ôn, qua ra lông hoặc miệng mũi vào Phế hóa nhiệt; Hoặc do lý nhiệt vốn thịnh hun đốt Phế kim mà chứng hậu biểu hiện chủ yếu ỉà khái thấu, háo suyễn.

Biểu hiện lâm sàng chủ là khái thấu, suyễn đầy thậm chí không nằm được, đàm vàng dính, mặt đỏ, họng khô, khát nước, đại tiện khô hoặc nhão, mạch Phù Sác, chất lưỡi hơi đô, rêu ỉưỡi tráng vàng sen nhau.

Chứng này gặp trong các bệnh Khái thấu, Háo suyễn, Phế

ung.

Chứng Phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em cần chấn đoás phân biệt với các “chứng Phế VỊ nhiệt thịnh ở trẻ em”, “Chứng Đàm nhiệt úng tấc Phế ở trẻ em”, “chứng phong nhiệt phạm Phế ở trẻ em”, “chứng Can hỏa phạm Phế (Mộc hòa hình Kim) ở trẻ em”, “chứng Phế nhiệt thương tân ở trẻ em”.

Phân tích

Chúng Phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em ở trong tật bệnh không giống nhau thì biểu hiện lâm sàng cũng khác nhau, vì vậy trong phép chữa và sử dụng phương thuốc cũng có chỗ khác nhau nhất định.

Như Khái thấu xuất hiện trong chứng Phế nhiệt quá thịnh biểu hiện là Khái thấu liên tục, đàm vàng dính, mặt đỏ mfti đô. Mục Au khoa bệnh Tâm pháp yếu quyết sách Y tông kim giám viết: “Hỏa nhiệt nung nấu Phế kim làm cho khái thấu liên tục,mặt đỏ họng khô, đàm vàng thở hôi đa số kèm theo chất dính*, đều là do Phế nhiệt quá thịnh, đốt cạn chất dịch thành đàm làm nghẽn đường thồ, Phế khí không tuyên thông đạt xuống dưới gây nên bệnh, chọn dùng bài Địch bạcb tán (Tiểu nhi dược chứng trực quyết) gia vị.

Nếu chúng Phế nhiệt quá thịnh xuất hiện Háo sụyễn da số là do tân cảm xúc động phục tà, lúc phát con hoặc sốt hoặc khổng sốt, khái thấu từng cơn, khí nghịch suỵễn thỏ, rên rít phát tiếng hen, sáng nhẹ tối nặng, cánh mũi phập phồng, đầu lưỡi và ven lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng mồng, ở giữa lưỡi và gốc lưai có rêu cáu bẩn, mạch Huyền Tế và Sác; Diều trị theo phép thanh tuyên Phế nhiệt, chọn dùng bài Ma hạnh thạch cam thang (Thương hàn luận).

Nếu Phế ang xuất hiện trong chứng Phế nhiệt quá thịnh thi ho nhổ ra đàm mũi hôi tanh, thở gấp, phát sốt; Đây là do nhiệt tà ẩn náu lâu ngày ở Phế gây bệnh; Điều trị theo phép thanh Phế giải độc, chọn dụng bài Vi hành thang (Bị cáp Thiên kim yếu phương) gia Ngư tỉnh thảo, Bồ công anh, Tử hoa địa đinh v.v.

Chẩn đoán phân biệt.

Chứng Phế Vị nhiệt thịnh ở trẻ em với chứng Phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em, cả hai đều có các chứng trạng phát nhiệt, khái thấu, đoản hơi, sắc dàm vàng dÍỊoh, mặt đỏ, họng khố, khát nước. Nhưng chứng Phế Vị. nhiệt thịnh có kiêm Vị nỉũệt là do chứng’phế nhiệt quá thịnh phát triển nặng hơn cho nên triệu chứng so với loại sau nặng hơn mà triệu chứng khát nước uống tihiều đại tiện khô sán rêu lưỡi vàng, chân răng sưng đỏ, hơi thở hồi là đặc trưng chủ yếu của chứng Phế Vị nhiệt thịnh khác với chứng Phế nhiệt quá thịnh.

Chứng đàm nhỉệt úng tác ở Phế của trẻ em với chứng Phế nhiệt quá thịnh của trẻ em, bộ vị mác bệnh của hai chứng này ở Phế tính chất bệnh cũng đều là nhiệt hơn nữa chứng Phế nhiệt quá thịnh lại do nhiệt thịnh hun đốt Phế tân dịch tổn hại biến thành đàm hình thành hiện tượng đám và nhiệt cấu kết với nhau cho nên biểu hiện lâm sàng của hai chứng này rất giống nhau; nhưng vì nguyên tìhân bệnh khác nhau biểu hiện lâm sàng cũng cố chỗ không hoàri toăn gỉống nhau. Chứng đàm nhiệt úng tắc ở Phế cđ nguyên nhân do đàm nhiệt, nguồn gốc của lòại đàm này cđ hai cơ sở, một là Tỳ VỊ có bệnh khống thể vận htía được Đờm thấp mà tích chứa lạì ở Phế; Hai là Phế khí vốn yếu không phân bố được thủy ẩm mà ứ đọng ở Phế, nếu gập ngoại tà vào Phế hda nhiệt thì hình thành chứng Đàm nhiệt úng tấc ở Phế. Triệu chứng đột xuất trong lâm sàng là: Nhiều đờm, có tiếng sùng sục, ngực khó chịu, rêu lưỡi vàng nhớt, mạch Hoạt Sátí đó là điều dễ chẩn đoán phân biệt với chứng – đàm nhiệt quá thịnh.

Chứng Phong nhiệt phạm Phế ở trẻ em, vối chứng Phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em, Hai chứng này cđ mức độ nông sâu nặng nhẹ khác nhau. Phong nhiệt phạm Phế bệnh thuộc biểu, Phế tuy bị tà khí nhưng vẫn còn nông nhẹ, triệu chứng cđ khi sốt hoặc không sốt khái thấu hơi suyễn đờm vàng trắng xen nhau họng khô khát nước, đó là sự chẩn đoán phân biệt nhẹ hơn so với chứng Phế nhiệt quá thịnh.

Chứng Can hỏa phạm Phế (mộc hỏa hình kim) của trẻ eth vối chứng Phế nhiệt quá thịnh ở trẻ em, Can thuộc mộc, mộc vượng thì dễ hóa hỏa; Can hỏa vượng thịnh có thể hình kim biểu hiện lâm sàng là khái thấu, Suyễn thỏ, đáng miệng họng khô, ngực sườn khó chịu đầy tức, ho nhổ ra đờm vàng… rất giống với chứng Phế nhiệt quá thịnh. Nhưng vì bộ vị mắc bệnh khác nhau, biểu hiện lâm sàng cũng khác nhau. Can là chứng tướng quân chứa huyết cbủ vè sơ tiết, nếu Can hỏa vượng có thể động .huyết, lâm sàng có chứng hò đòirí ra lẫn máu, hai bên sườn trướng đau khó chịu mắt đỏ tâm phiền dễ kinh sợ hoa mắt chóng mặt tai ù… Những triệu chứng này phần nhiều chứng quá thịnh không có, còn hai chúng khđ thở và mửa ra đờm thì so với chứng Phế nhiệt quá thịnh lại nhẹ hơn, đây lậ cợ sở để chẩn đoán phân biệt.

Chứng Phế nhiệt hao tân dịch ở trẻ em với ehứng Phế nhiệt ở trẻ em, bộ vị mác bệnh òửa hai chứng này giống nhau tính chát bệnh cũng: tương tự_ệ Nhưng loại trên có hiện tượng hao tốn tân dịch còn loại sau thì không cđ hiện tượng bao tốn tân dịch cho nên điều chủ yếu ở chỗ tân dịch hao tổn hay không. Chứng Phế nhiệt tận dịch hao thương thường có các triệu chứng ho khan hoặc khái thấu, hoặc ho mà khổ ra đờm miệng khô lưỡi rạo, ngày nhẹ tối nặng lựỡị – đỏ ít rêu, hoặc rêu lưỡi vàng mỏng. Căn pứ vào đó để chẩn đoán phân biệt với chứng Phế nhiệt quá thịnh.

rv. Y văn trích dẫn:

Sáng sớm ho là thuộc Đàm hỏa; Về chiều mà ho là hỏa trôi nổi ở Phế. Phế nhiệt thì Đờm tanh mà dính minh nóng Suyễn đầy mũi khô mặt đỏ ho kéo dài vùng ngực đau mửa ra mủ máu tanh hôi đó là đàm hỏa thịnh đã thành bệnh Ung (Khải tháu chứng pháp – Ấu ấu tập thàn